Anton de Kom-lezing 2025 met Nora Achahbar
Anton de Kom-lezing 2025 ‘Moed’ door Nora Atbar: Verbinding en Rechtsstaat
Verbinding, persoonlijke wortels en polarisatie
In haar Anton de Kom-lezing ‘Moet’ in het Verzetsmuseum roept Nora Atbar op tot moedige verbinding en het verdedigen van de democratische rechtsstaat in een tijd van groeiende polarisatie. Ze eert Anton de Kom als symbool van verzet tegen racisme, ongelijkheid en verdeeldheid.Opgegroeid in armoede in de Haagse Schilderswijk zag Atbar van dichtbij hoe onrecht mensen klein kan maken. De bibliotheek werd haar toevlucht en leerde haar het belang van evenwicht tussen wet en geweten. Ze waarschuwt voor het ‘snelle brein’ dat angst en boosheid versterkt, vooral via sociale media, en verwijst naar het bystander effect: het gevaar van zwijgen bij onrecht.
Rechtsstaat, stille midden en moreel leiderschap
Volgens Atbar is de democratische rechtsstaat het fundament tegen willekeur en uitsluiting, maar deze wordt bedreigd door politieke inmenging in de rechtspraak. Opkomen voor mensenrechten is daarom geen polarisatie, maar een noodzaak.Ze benadrukt het belang van het stille midden: mensen die kiezen voor nuance en verbinding in plaats van extremen. Verbinding vraagt moed, geen zwakte, en voorbeelden uit haar eigen leven, waaronder haar beslissing om af te treden als staatssecretaris, illustreren dat kracht ligt in het maken van morele keuzes.
Haar boodschap sluit af met hoop: echte verandering komt door vergeving, waardigheid en verbinding, geïnspireerd door leiders als Mandela en Ardern.
*Nora Achahbar (1982) is jurist en voormalig staatssecretaris Toeslagen en Douane in het kabinet-Schoof namens Nieuw Sociaal Contract (NSC). Ze werkte eerder als officier van justitie en rechter-plaatsvervanger in Den Haag.